Pracownicy są uprawnieni do dwóch dni urlopu na rok ze względu na nieprzewidziane okoliczności, jak np. nagłe zdarzenia rodzinne wynikające z choroby lub wypadku. W tym okresie pracownik otrzymuje 50% swojego regularnego wynagrodzenia.
ZUS przestrzega pracowników o prawie do urlopu w przypadku siły wyższej, który można skorzystać do dwóch dni, czyli 16 godzin w ciągu roku. Ten typ urlopu jest dostępny podczas nagłych sytuacji rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, gdy obecność pracownika jest niezbędna. W trakcie tego okresu, pracownik ma prawo do otrzymania wynagrodzenia, jednak jest to tylko połowa jego standardowego płatnego czasu pracy.
Wynagrodzenie za urlop spowodowany siłą wyższej jest obliczane na podstawie zasad ustalania tzw. wynagrodzenia urlopowego. Składniki wynagrodzenia, które są obliczane na podstawie średnich wartości, są określane na podstawie miesiąca, w którym napotkano na okoliczności siły wyższej.
Podczas wyliczania podstawy do obliczenia zasiłku dla pracowników, którzy skorzystali z urlopu z powodu siły wyższej, bierze się pod uwagę stałe wynagrodzenie określone w umowie o pracę. Jeśli pracownik otrzymuje zmienną część wynagrodzenia, jest ona uzupełniana.
Przykładowo, jeśli pracownik na pełen etat zarabia 8 000 zł miesięcznie i skorzystał z urlopu z powodu siły wyższej w sierpniu, jego wynagrodzenie zostanie obniżone o składki. W rezultacie, podstawa do obliczenia zasiłku będzie wynagrodzenie obniżone o 13,71 proc., co daje kwotę 6 903,20 zł.
Niezdolność do pracy spowodowana chorobą lub koniecznością opieki nad członkiem rodziny nie przerywa urlopu z powodu siły wyższej, pod warunkiem że pracownik korzystał z niego przez cały dzień. Jeśli pracownik skorzystał tylko z częściowego urlopu, a następnie złożył wniosek o zasiłek chorobowy lub opiekuńczy, ma prawo do otrzymania zarówno wynagrodzenia za siłę wyższą, jak i zasiłku chorobowego.